Yapay Zeka Kariyer Hayatımızı Nasıl Etkileyecek?

Robotların bilim kurgu filmlerinden çıkıp gündelik hayatımızın bir parçası haline gelmek üzere olduğunu görüyoruz her yerde.

Ev işi yapan, dans eden, maraton koşan insansı (humanoid)robotlara dair her gün yeni bir haber okuyoruz diyemiyorum, çünkü artık her şeyi önce görüyoruz. İlgimizi çekerse okuyoruz.

Üretken yapay zeka sohbet robotları dururken bir şeyleri Google’lamak fazlasıyla demode. Demode olması bir yana SEO odaklı manipülatif içeriklerle aradığınız doğru ve detaylı içeriğe ulaşmanız da kolay değil artık.

Biz sıradan insanların günlük hayatını böylesine ele geçiren yapay zeka, şirketlerde neler yapmaz ki… 

Yapay zeka işin içine girmeden çok önce internetle değişmeye başlamıştı hayatlarımız. İnternet, mobil cihazlar herkesi ve her şeyi eşitledi. Herkes kendi işini kendi halleder oldu. Bilgiye ulaşıp, kararını verdi, işlemini yaptı. Fiziki bir mekana, insana hatta konuşmaya bile ihtiyaç duymadan.

Sermaye piyasalarında çalışmaya başladığım 2000 yılında işlemlerin büyük bir çoğunluğu uzun eğitimlerden geçerek alınan lisanlara sahip brokerlar tarafından borsaya iletiliyordu. O yıllarda başlayan dönüşüm, mobil cihazların da yaygınlaşmasıyla önce wap ardından mobil uygulamalarla sektörü yeniden şekillendirdi. Artık herkes broker, herkes yatırım uzmanı. Veri, analiz, araştırma kaynakları sınırsız. Kendi algoritmalarınızı yazabilir, size uygun yatırım tavsiyelerini yapay zeka destekli uygulamalardan alabilirsiniz.

Tüm sektörlerde benzer değişimler yaşanıyor. 

Geçtiğimiz ay İstanbul Medeniyet Üniversitesi Kariyer Haftası açılış paneline konuşmacı olarak davet edilince, yapay zeka ile sürdürülebilir kariyer yolculuğu üzerine düşünmeye başladım. 

Hem kendime not, hem de okumak isteyenlere faydalı olması için yazıya döktüm. Ayrıca üretken yapay zekaya da organik içerikle katkıda bulunmak istedim. Zira tüm kaynakları tüketmiş.

Microsoft Designer ile oluşturuldu

Yapay Zeka ve Robotların Gölgesinde Geleceğin İşleri

Dünya Ekonomik Forumu'nun 2025 “Future of Jobs (İşlerin Geleceği Raporu)”na göre teknolojik değişim, jeo ekonomik parçalanma, ekonomik belirsizlik, demografik değişimler ve yeşil dönüşüm 2030 yılına kadar küresel iş gücü piyasasını şekillendirmesi ve dönüştürmesi beklenen başlıca itici güçler arasında.

Geleceğin gözde çalışanları; yapay zeka öğrenme modellerini eğiten algoritmaları programlayanlar, finansal ve pazarlama raporlarına odaklanarak şirketlerin veri odaklı kararlar almasına yardımcı olmak için verileri analiz eden iş zekası analistleri olacak.

Verilerin çoğu bulut ortamlarda saklandığından güvenli ve emniyette olması son derece önemli. Yasalarla sınırların çizilmesi ve şirketlerin bunlara uyum sağlaması gerekiyor. Verileri dışardan gelebilecek saldırılara karşı güvende tutmak kadar, şirket çalışanlarının bu verilere ulaşımı ve kullanımını kontrol etmek veri koruma ve gizliliği uzmanlarının elinde.

Veri gizliliği yasaları, web sitelerinin neyi izleyip neyi izleyemeyeceğine dair kurallar ve bir web sitesini ön planda tutmaya çalışmak arasında dijital pazarlamanın kuralları sürekli değişiyor. Bir şirketin dijital varlığının sürdürülebilirliği için stratejilerin güncellenmesi düzenlemelere uyumlanması için iyi bir dijital pazarlama stratejisi ve stratejisti gerektiriyor.

Yenilenebilir enerji, daha fazla insan sürdürülebilir yaşamı benimsedikçe, veri işleme merkezlerinin ihtiyaç duyduğu enerji miktarı her geçen gün artıkça alternatif enerji yöntemlerine olan ihtiyacı artırıyor. Günümüzde küresel enerjinin %3’ünün yapay zeka için kullanıldığı düşünüldüğünde gelecekte enerjiye duyulan ihtiyacın artışı, buna karşılık kaynakların kıt oluşu yenilenebilir enerji sektörünü öne çıkarıyor.

Gelecekte Var Olmak İçin Gereken Yetenekler

Forbes Human Resources Council’ın (Önümüzdeki Beş Yıl İçinde Çalışanların İhtiyacı Olacak 19 Yetenek)” makalesine göre gelecekte iyi bir kariyer için sahip olmamız gereken yetenekler şöyle…

Yaratıcılık, yapılan araştırmalar da gösteriyor ki gerçekten yaratıcı fikirler sadece insanlar tarafından üretilebilir. 

Dikkat ve odaklanma; kollektif dikkat aralığı her geçen gün düşüyor. Bilgi ve uyaran bombardımanı altında sürdürülen günlük hayatta en çok ihtiyaç duyulan yetenek.

Eleştirel ve analitik düşünme, çıktıları değerlendirme ve doğru soruları sorma yeteneği, eleştirel düşünme becerisinin önemini artıracak. Yapay zekadan doğru yanıtları alabilmek doğru soruları sormakla mümkün.

Dayanıklılık, iş dünyasındaki zorluklarla başa çıkmak ve zihinsel sağlığı korumak için, çalışanlar ve şirketler için önemli bir beceri.

Yapay zeka okur yazarlığı, teknolojinin iş dünyasına entegrasyonu ile yapay zekâ okuryazarlığı, çalışanlar için vazgeçilmez bir beceri haline gelecek. Makinelerle iş birliği yapabilme yeteneği, iş süreçlerini optimize etmek ve verimliliği artırmak için olmazsa olmaz yetenek.

Veri hikayeleştirme, karmaşık analizleri anlaşılır ve etkili bir şekilde sunarak karar alma süreçlerini güçlendiriyor.

Merak ve öğrenme isteği, sürekli değişen bir dünyada hızlı öğrenme ve yeni beceriler edinme yeteneği, çalışanların güncel kalmasını sağlayacak.  Doğru soruları sorma becerisi, şirketlerin inovasyon ve gelişimine katkıda bulunacak.

Duygusal zeka, otomasyonun artmasıyla birlikte insan ilişkileri ve empati gibi duygusal zekâ becerileri iş dünyasında daha da değerli hale gelecek.

İnsani özellikler; hayal kurabilme, empati.

Yapay zeka ile zenginleştirilmiş ancak insan dokunuşundan uzaklaşmamış liderlik modeli sürdürülebilir kariyer için çok önemli. Kararlarını etik değerler, kapsayıcılık ve sürdürülebilirlik odağında alan bir liderin gelecekte başarısızlık ihtimali olmayacaktır.

Dijital araçların etkin kullanımı ile daha fazla veri ile stratejik kararlar almaya yardımcı olurken; yapay zeka ve otomasyonla kararların sonuçlarını daha hızlı analiz ederek maliyet optimizasyonu  sağlanabiliyor.

Yapay zeka kullanımını gündelik hayatımızda en çok gördüğümüz alan sosyal medya, reklamcılık ve pazarlama.

1900’lü yılların başında TV ve radyonun gelişiyle reklamcılığın evlere ulaşması sağlandı. İnternetin yükselişi başka bir dönüm noktasıydı. Ardından sosyal medya, yeni teknolojiler; her yeni teknoloji yeni bir reklam deneyimi sunuyor. Yapay zeka destekli üretilen reklamların maliyet avantajı sağladığı şüphesiz. Ancak yapılan araştırmalar gösteriyor ki, yapay zeka destekli reklamlar dikkat çekebilir ancak insan dokunuşu duygusal bağlantılar kurmak ve davranış değişimi yaratmak için önemli olmaya devam ediyor.

Veri analitiği ile kişiselleştirilmiş müşteri deneyimini üst seviyeye çıkartmak, mikro anları yakalamak, unutulmaz deneyimler yaşatmak, çapraz kanal entegrasyonu yapay zeka ve insan zekasının güçlü yönlerinden yararlanarak pazarlama stratejilerini  başarıya ulaştırıyor.

Google’ın Kasım 2024’de yayınladığı güncellemeyle yaptığı düzenleme tam da bu düşünceyi destekliyor. Güncelleme manipülatif SEO tekniklerinin kullanıldığı yapay zeka destekli jenerik içerikler yerine insan odaklı özgün içeriklerin ön plana çıkartılmasını sağlıyor.

Yapay Zekanın Olumsuz Etkisi Olur Mu?

Her şeyi yapabilen yapay zeka bize neler yapar?

ABD Elon Üniversitesi’nde Dijital Geleceği Hayal Etme Merkezi’nin çalışmalarına göre önümüzdeki yıllarda yapay zekanın insan kapasitesi ve davranışlarında ön gördüğü değişimler şöyle.

Derin düşünme tembelliği

Yeteneklere duyulan özgüven eksikliği

Ortak değerlere normlara güvensizlik

Zihinsel huzursuzluk

Empati ve ahlaki muhakeme yoksunluğu

Yapay zeka algoritmalarıyla farkında olmadan yönlendirme sonucu özgür irade kaybı

Kimliğin ve yaşam amacının yitimi

Düşünme üstüne düşünememe

Yapay Zeka Dünya’ya Neler Yapar?

Çevresel etkiler, 2026 yılında Dünyadaki veri merkezlerinin bir günde ihtiyaç duyacağı enerji miktarı  2024 yılında Türkiye’nin bir yılda kullandığı elektriğin 2,3 katı olarak tahmin ediliyor. Sistemleri soğutacak su (2030’da 1 günde ihtiyaç duyulacak miktar 450 milyon galon), nadir toprak elementlerine duyulan ihtiyaç ülkeleri karşı karşıya getirmeye başladı bile. Diğer yandan kullanım ömrünü tamamlayan batarya ve çipler, elektronik atıklar.

Halüsinasyon, Yapay zeka çıktılarında %1 oranında uydurma içerikler verebiliyor.

Etik ve güvenlik ihlali

Yanlılık ve ön yargı, objektif ve tüm olasılıkları kapsayan bir modelleme yapılmadığında sonuçları da ona göre olacaktır.

Veri azlığı, organik içeriklerin tamamı tüketilmiş durumda. Yapay zeka tarafından üretilen ve sisteme girdi olarak kullanılan sentetik içeriklerle kısır döngüye girme, modelin çökme olasılığını getiriyor.

Veri doğruluğu;  halüsinasyonları olan, istem yoğun olduğu zamanlarda baştan savma cevaplar verebilen  bir sistem.

 

Sonuç olarak, yapay zeka üretkenliği arttırmak, iş süreçlerini optimize etmek ve stratejik düşünme için kullanıldığında büyüme katalizörü olabilir. Ancak kolaya kaçmak için kullanıldığında kişinin gelişimini sınırlandırıcı negatif etkisi olur. Bu nedenle yapay zeka ve insan zekasının güçlü yanlarını kullanmak en verimli çalışma modeli. Yapay zeka değil ama yapay zekayı iyi kullananlar iş dünyasında fark yaratacak.

Tek bir cümleyle geleceğe nasıl hazırlanmalıyız sorusunun cevabı, bence…

Issız bir adada hayatta kalabilecek; ultra teknolojik bir dünyada da var olabilecek yeteneklere sahip olmak.

Kuzey Ege’de Mevsim Bahar

Yıllar Sonra yeniden Kuzey Ege; Ayvalık, Cunda, Assos Küçükkuyu

Ayvalık  merkezi Ali Bey Cami Caddesi ve etrafındaki sokaklar,  sanki yıllar öncesinde kalmış bir film setinin kasaba dekoru gibi.
Cuma akşamı saat 6:00’da belediye hoparlöründen yapılan anonsla bayrak töreni duyurusu yapıldı,  kısa bir süre sonra cızırtılı hoparlör sesinden istiklal marşı okunmaya başladı ve bütün ilçe durdu.  İstiklal Marşı bitene kadar tıpkı ilkokuldaki gibi hayat durdu ❤️🇹🇷

Çarşıda küçük dükkanlar,  en çok da tarz eski dikiş makinaları dikiş makinası tamircisi her şey o kadar bozulmamış ve orijinal ki. Dikiş makinesi ve terziler algıda seçicilik belki ama başka bir sürü eski eşyadan en çok tekrar edeni belki de görseli en zarif olanı olduğu için fark ediliyordu.

Meşhur Taş Kahve yerine Şeytanın Kahvesi’ne mutlaka uğramanızı öneririm. Hem çayı güzel hem de eski eşyalatın sergilendiği adeta mini bir müze. Şeytanın Kahvesi’nin  yanından aşağı salın kendinizi caddeye bağlanmadan Mavi Simit Fırını hayatımda yediğim en güzel kurabiyeler olabilir. Odun ateşinde pişen zeytinyağlı kurabiyeler 😋👌🏻 Eli açık tezgeahtar hanım her şeyin tadına baktırdığı için ayak üstü ne varsa yedik ne varsa aldık. 🙈

Ayvalık’a bağlı Küçükköy ilk kez gittiğim yeni popüler olmaya başlayan, eski bir Boşnak mahallesi. Minik kapılı  küçük taş evlerin ardındaki geniş avluların keyifli otellere dönüştüğü, dar sokakları ve balkonlara tırmanan sarmaşık gülleriyle masal köyü gibi. Üstelik Ayvalık D Resort’ün olduğu sahile 5, Sarımsaklı Plajına 9 dk. 

Hasan Boğuldu şelalesi, azgın ve büyük şelalerin memleketi Doğu Karadeniz insanı için biraz hayal kırıklığı 🙃 gitmeseniz de olur. 

Assos bildiğiniz gibi, Kadırga Koyu’nda Bayram bey hala otelinde gayet iyi görünüyor. Kadırga koyu hala bakirliğini koruyor, yazın ne olur bilmem ama çok güzeldi deniz her zamanki gibi.
Behramkale köyü ve  tapınak bıraktığımız gibi. Taş taş üstüne konmamış 10 yıldır, üzüldüm.

Adatepe Köyü hala çok güzel. Bahara yaraşır yemyeşil rengarenk çiçekli evleriyle başka bir masal. ❤️

Urla Bağ Yolu

 Urla’daki önemli bağ evlerinin yerlerini ve özelliklerini görebileceğiniz bir harita.

Urla Haritası

Hiç Urla tarafından hazırlanmış, rotanızı belirleyebileceğiniz çok güzel bir harita

Urla’da 3 Gün

Urla özellikle gastronomi alanında çok özel mekanlara ev sahipliği yapan şirin bir Ege kasabası.

Ege kasabası çünkü eski şehir diyebileceğimiz çoğunlukla bir iki katlı taş evlerin ve dar sokaklı merkezi, zamanında balıkçıların yoğun olduğu İskele mahallesi, enginar tarlaları, üzüm bağları ve zeytin ağaçlarıyla dolu geniş tarlaları.

3 günlük Urla seyahatinde neler yapılır, nerede kalınır, neler yenir biz denedik tecrübe ettik. Belki size de lazım olur diye yazıyorum.

Urla’da Nerede Kalınır?

Pazartesi’ye gelen 19 Mayıs nedeniyle otellerde yer bulmak oldukça güç, çünkü oteller genelde 4-6 odalı. Farklı konseptlerde çok şirin oteller; kimi bağ evinin odası, kimisi eski şehrin göbeğinde taş konağın odaları, kimi büyük bir bahçenin içinde bir kaç oda. 

Bir Dem Urla’da büyük bir bahçe içinde sessiz sakin, merkeze çok da yakın olmayan arabasız ulaşımın zor olduğu bir yerde konakladık.

Merkeze indikçe bir kaç otele baktık ama aklımızın kaldığı, 1890 yılından itibaren 95 yıl postane olan yüksek tavanlı taş binadan dönüştürülen Suo.Lo Urla. Salonu ve restoranı 1890 Urla’yı bize gezdiren ilgili personelini de çok sevdik. Bir sonraki Urla seyahatimizde kalmayı istediğim ilk yer.

Urla’ya vardığımızda kahvaltı için iyi yorumları olan Pastakodu’da şansımızı denedik. Kahvaltı için güzel tabakları ve çok güzel çayı var. Keyifli bahçesi ve ferah dekorasyonu ile güzel yorumları hak ettiğini gördük. Tavsiye ediyorum 👌🏼

Bizim tercihimiz Domatlı Patates ve Topraktan Omlet oldu.

Menüsü burda https://www.pastakodu.com/urunler/

Urla’da Ruhunuzu Beslemek İçin Arkas Sanat Urla…

Karnımızı doyurduktan sonra biraz da ruhumuzu sanatla beslemek için Arkas Sanat Urla’ya gittik. İzmir’in köklü Arkas ailesinin bölgede pek çok sanat merkezinden beri. Gördüğüm için kendimi çok şanslı hissediyorum. Müzenin mimarisi ve peyzajı çok güzel. Üstelik yaseminlerin açtığı zamana denk gelmiş olmamız da büyük şans.

Müzeden sonra tekrar eski şehir merkezine dönüp nerde ne var keşfediyoruz. Kapısındaki kalabalıkla Girit Dondurma ve Tatlı evi bademli kazandibi ile meşhurmuş. Oturmak için masanın başında bekleyip kapmanız gerekiyor. Onun yerine elimize alıp yürüyerek yemeyi tercih ettik. Kazandibi az şekerli oluşu ve üzerine koydurduğum karadutlu dondurma ile lezzetliydi. Fiyatlar makul iki porsiyon için 560 TL ödedik.

Akşam yemeğimiz Urla Bağevi Vineyard’da.

Canlı müzik eşliğinde orta alandaki ateşten gelen odun kokusu eşliğinde lezzetli bir yemek yedik. 

İkinci gün sahile, İskele mahallesi ve Karantina Adası’na çevirdik rotamızı. 

Karantina adası adından anlaşılacağı üzere karantina bölgesiymiş. Şu an bireysel olarak gidip ziyaret edilemiyor, web sitesinden rezervasyon yaparak (o da 15 kişilik grup olarak) mümkün.

Balık tutmak için popüler bir nokta adaya giden yol. Ana kara ile adayı bağlamak için sonradan yapıldığını tahmin ediyorum. Gökyüzünde bulutlar, durgun deniz ve kayıklar çok fotojenik.

İskele mahallesi balıkçı kasabasından önce yazlığa sonra da turistik restoranlara mesken olmuş ama yine de keyifli. Urla gerçekten yeme içme konusunda güzel mekanlara sahip. Girdiğiniz her dükkanda hem lezzet hem dekorasyon bir arada. 

İskele’de Cumhuriyet Fırını ve Merci Cafe’yi önerebilirim. Merci Cafe’de yaban Mersinli Chesecake çok lezzetliydi.

Şansımıza Urla pazarını, çuval çuval tezgah tezgah enginarı da yerinde gördük. 

Günün geri kalanını üzüm bağlarında değerlendirmeye karar verdik.

Urla’nın En Güzel Bağları

Urla Şarapçılık, vitrin bağları ferah ortamı ve havuzun altında konumlanan mahseni ile oldukça fotojenik bir tesis. Vitrin bağı derken yetiştirdikleri üzümlerden  çeşitlerin yetiştiği insanların rahatça bağların arasında gezip fotoğraf çekebildiği temsili bağlar. Yemek yiyebileceğiniz imkan yok Urla Şarapçılıkta ama konaklama İçin iki odası var.

Çakır Şarapçılık, Bağlara karşı oturup yemek yiyebileceğiniz güzel bir restoran var. Aynı zamanda mekanın üst katında dört tane de konaklayabileceğiniz odaları varmış. Vaktimiz olsaydı kesinlikle bir yemeği de orada yerdik. 

Usca Şarapçılık, Gün batımını seyredebileceğiniz keyifli bir terası var. Ama restoran hizmeti yok aperatif alabileceğiniz bir menüsü var.

Menü linklerini aşağıya bırakıyorum.

https://menu.usca.com.tr/

Akşam yemeği için Od Urla. Mekanlar için rezervasyonu ne kadar erken yaparsanız o kadar iyi, yer bulmak imkansız. Zeytin ağaçlarının arasında zarif bir restoran. Yemekler ve sunumlar sanat eseri yemeye kıyamıyor insan. Dışarısı soğuk olduğu için yemeğe içeride açık mutfağın etrafındaki tezgahta devam ettik. Hazırlanan yemekleri görmek ve şeflere laf atmak keyifli.

Ertesi gün Urla‘dan ayrılmadan, İrmik Hanım Patisseri’de keçi sütü ev yapımı dondurma, Loops’da kahve, Köprübaşı Fırından portakallı üzümlü kurabiye ve un kurabiyesi, Beğendik abi’de Zeytinyağlı yemekleri denedik. İllios’dan oda kokuları ve tütsüleri aldık.

Urla’dan dönerken aklımızda bir daha geldiğimizde gitmeyi düşündüğümüz yeni yerler vardı. İlk fırsatta belki de sonbaharda bağbozumu zamanı aklımızda kalan yerlerle yeni bir program yaparız.

Prado Müzesi - Madrid

Madrid’e gidip Avrupa’nın en önemli sanat müzelerinden biri olan Prado Müzesi’ni ziyaret etmemek olmazdı. Gitmeden aylar önce aldığımız biletlerle belirlenen saatte, müze açılmadan bilette tanımlı kapıda sıraya girdik. 

Herkes kendi rotasında müzeyi rahatça gezsin diye çıkışta buluşma noktasını belirleyerek ayrıldık. Eserlerin önünde beklemeden seri bir şekilde katlar arasında dolaşsanız bile en az 3 saate ihtiyacınız var demişlerdi. Gerçekten de öyleymiş.

İspanyol ressamlar başta olmak üzere İtalyan rönesansının önemli sanatçıları Tiziano, Raphael ve Boticelli eserleri de müze koleksiyonunda yer alıyor. Leonardo’nun bir öğrencisi tarafından onun stüdyosunda yapıldığı tahmin edilen “Prado Mona Lisa” tablosunu da görebilirsiniz.

Prado Müzesi’nde beni en çok etkileyen Hieronymus Bosch oldu. Detayları bu yazıda…

Müze girişinde aldığınız haritayı takip ederek hiç bir galeriyi kaçırmadan rahatlıkla dolaşabiliyorsunuz. 

3 saatin sonunda biraz yoruluyorsunuz ama değiyor.