Pazar, Ocak 22, 2012

Süleymaniye'den Notlar

Aylar önce bahsettiğim Süleymaniye Cami hakkında ilginç bir yaklaşımla yazılan kitabı okuyup bitireli çok olmasına rağmen yazıya dökememiştim. Nihayet bugün huzurlarınızda...

Kitap sayfalarından aldığım notlarla baş başa bırakıyorum sizi...


İddia sahibi ol, meydan oku!

Süleymaniye bilinçli bir tercihle, Ayasofya'nın planını içinde taşır

Külliye "farklılık içinde bütünlüğün", çokluk içinde birliğin" en iyi görüldüğü yerdir. Sosyal hizmet ve iletişim ağı içinde bir sosyalleşme aracıydı. Çok işlevli bir yapıda inşa edilerek kervansaray-hamam-imaret'le şehir küllliyesi darüşşifa-medrese-cami etrafına toplanmıştı.

Osmanlı'da önemli bir yapı inşa edilmesi düşünüldüğünde yer seçimi için yapılması düşünülen yerlere koyun ciğeri asılır, koyun ciğerinin en uzun sürede kokuştuğu yere inşa edilirmiş. Bu yöntem sayesinde insa sağlığı için elverişli oksijenin bol hava sirkülasyonunun yoğun olduğu yer seçilirmiş.

(Yazın en sıcak gününde Süleymaniye'ye gittiğimde esen o rüzgarı şu an bile hayal edebiliyorum)

Bugünün sorunları geçmişin yanlış çözümleridir.

Bir yere cami yapılırken işçilerin temizlenerek çalışması için öncelikle hamamdan başlanırmış. Bu nedenle Süleymaniye Dökmeciler Hamamı ilk inşa edilen ve hizmet verilen eserdir.

Süleymaniye'yi dayanıklı kılan demir bağlantılardır. Taşları birbirine demir kenetlerle birbirine bağlayan oyukları kurşun dökülerek sağlamlaştırmıştır.

Süleymaniye'nin taç kapısında kullanılan tonlarca kurşunun nedeni anlaşılamasa da amacı eseri manyetik ve radyolojik etkilerden korumak olabilir.

(Tabi bu kadar görkemli bi yapının nazara gelmemesi için, iyi bir yöntem)

Süleymaniye'de sonsuz evreni simgeleyen kubbeyi dağları simgeleyen fil ayakları taşıyor. Bu fil ayaklarına yerleştirilen çeşmeler ibadet sırasında açılarak hem içerideki hava nemlendirilmekte hem mekana serinlik verilmekte hem de doğal bir musiki yaratılmakta.

Kubbe geniş açıklıkları örtmenin tek yolu ancak akustik için istenmeyen bir formdur. Süleymaniye kubbesinde akustik çözümü için ağızları iç mekana dönük olmak üzere 255 içi boş çömlek kubbeye yerleştirilmiş.

Cami renkli nakışlarla süslü 300 devekuşu yumurtası ile süslenmiş. Günümüze kadar 30 tanesi gelen bu süslemelerin cami içerisinde örümcek ağı oluşmasını engellemek amacıyla yerleştirildiği düşünülmekte.

Mimar Sinan işi ilk seferinde doğru yapmak ilkesiyle hareket ederek, 50 metre yüksekliğe sahip bir mekanın temizliğini düşünerek hareket ettiği görülüyor.

Kanuni Sultan Süleyman tarafından yayınlanan bir fermanla Süleymaniye çevresinde yapılacak evlerin 2 katlı ve ahşap olması, boyanmamasını emretmiş. Böylece kararan ahşap yapılar içerisinde Süleymaniye biblo gibi parlayacaktı.

Hiç yorum yok: