Prado Müzesi - Madrid

Madrid’e gidip Avrupa’nın en önemli sanat müzelerinden biri olan Prado Müzesi’ni ziyaret etmemek olmazdı. Gitmeden aylar önce aldığımız biletlerle belirlenen saatte, müze açılmadan bilette tanımlı kapıda sıraya girdik. 

Herkes kendi rotasında müzeyi rahatça gezsin diye çıkışta buluşma noktasını belirleyerek ayrıldık. Eserlerin önünde beklemeden seri bir şekilde katlar arasında dolaşsanız bile en az 3 saate ihtiyacınız var demişlerdi. Gerçekten de öyleymiş.

İspanyol ressamlar başta olmak üzere İtalyan rönesansının önemli sanatçıları Tiziano, Raphael ve Boticelli eserleri de müze koleksiyonunda yer alıyor. Leonardo’nun bir öğrencisi tarafından onun stüdyosunda yapıldığı tahmin edilen “Prado Mona Lisa” tablosunu da görebilirsiniz.

Prado Müzesi’nde beni en çok etkileyen Hieronymus Bosch oldu. Detayları bu yazıda…

Müze girişinde aldığınız haritayı takip ederek hiç bir galeriyi kaçırmadan rahatlıkla dolaşabiliyorsunuz. 

3 saatin sonunda biraz yoruluyorsunuz ama değiyor.

5 Nisan Bosch Day

Ben uydurmadım…

Beyaz eşyacı Bosch ile konunun hiç alakası yok

Google’a sorsanız bu nedir diye onun da bilgisi yok

İspanya’da Prado Müzesi’ne gidene kadar benim de haberim yoktu…

O zaman en başından başlayalım…

İspanya seyahatimizin önemli duraklarından biri de Madrid’de dünyaca ünlü 

Prado Müzesi’ydi. Eserlerin önünde durmadan yavaşça yürürseniz minimum 3 saate ihtiyacınız var.

Avrupa’nın önemli bütün müzelerini ve resim koleksiyonlarını görmüş biri olarak, şimdiye kadar gördüklerimden çok farklı ve çizgileriyle beni etkileyen bir ressamla karşılaştım müzede. Tablolarının karşısında saatlerce değil günlerce oturup her bir figürü tek tek anlamaya çalışmak isterdim. 

Dünyevi Zevkler Bahçesi üçlemesi (triptik) eserin adı. Yanlardaki kanatlar kapatıldığında resim tamamen gizleniyor.

Hieronymus Bosch, Rönesans’ın kuzeydeki temsilcilerinden biri sayılıyor. Yaşadığı dönemde eserleri kral ve asiller tarafından satın alınan ünlü bir ressam olmasına rağmen günümüzde hakkında çok az şey biliniyor.

Bosch, en ünlüsü Dünyevi Zevkler Bahçesiolmak üzere pek çok triptik resimlemiş. Adı geçen ünlü tablonun sol panelinde, Adem - Havva ve harikulâde hayvanlar eşliğinde cennet tasvir edilir. Orta panelde pek çok çıplak figür, eşsiz güzellikte meyveler ve kuşlarla birlikte dünyevi zevkler; sağ panelde ise günahkârların değişik biçimlerde cezalandırılışının gösteridiği cehennem resmedilmiştir. Dış paneller kapatıldığında ise rölyef (kabartma) üzerinde tanrının dünyayı yaratışı konulu eser görülmektedir. Bosch bu eserde resmin yapıldığı tablo yüzeyini epey pürüzlü seçmiştir. Bu durum o dönemin Flaman ressamları arasında yaygın olan ve resmin pürüzsüz bir yüzey üzerine uygulanıp esere insan eli değmiş hissini hafifletmek için kullanılan geleneksel resim tekniğiyle tam bir tezatlık oluşturur.

Bosch bir tanesi dışında tablolarının hiçbirine tarih atmamış. Bugün ona ait olduğu sanılan tabloların sayısı 25'ten daha azdır. İspanya kralı II. Philip'in, Bosch'un ölümünden sonra onun bazı tablolarını edinmek istemesine bağlı olarak Prado Müzesi günümüzde Dünyevi Zevkler Bahçeside dahil olmak üzere onun eserlerinin önemli bir kısmına sahiptir. (Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Hieronymus_Bosch)

Orta Çağ şehri - Segovia

Madrid’den 25 dakikalık tren yokculuğuyla Segovia’ya istasyonuna ulaşıp, buradan da belediye otobüsü veya 4 kişi için otobüs fiyatına gelen taksilerle şehir merkezine ulaşabilirsiniz.

Segovya‘nın simgesi olan Roma Su kemeri M.S. 1. yüzyılda inşa edilmiş mühendislik harikası bir yapıdır. En iyi korunmuş Roma mühendislik eserlerinden biri olan yapı 1985 yılında UNESCO Dünya mirası alanının bir parçası olarak belirlenmiş. Harç kullanılmadan yaklaşık 24.000 adet koyu renkli Guadarrama granit blogundan inşa edilmiş. Yerüstü kısmı 728 metre uzunluğunda ve 9 metreden yüksek yaklaşık 165 Kemerden oluşur. Yer seviyesinden 28,5 metre yüksekliktedir. 

Segovya’nın diğer bir ikonik yapısı da Alcazar Kalesi. Disney jeneriğindeki şatoya ilham olduğu söylenen kale bahçesindeki leylekleri ile karşılıyor sizi. Rüzgarın uğultusuna karışan leyleklerin -yuvada ki yavrularıyla konuştukları varsayımıyla- etrafı çınlatan lak lak sesleri güzel bir deneyim oldu benim için. Daha önce bu kadar yakından leylek gördüğümü sanmıyorum 😊

Segovya’da pek çok binanın çatısında leylek yuvaları görebilirsiniz.

Kale hem savunma yapısı hem de kraliyet Sarayı olarak kullanılmış. Kalenin içini gezip kuleye çıkarak muhteşem manzarayı seyredebilirsiniz. Ayrıca kalenin içerisinde yer alan müzede şövalye zırhları, duvar halıları, tavan süslemeleri ve vitraylar oldukça ilgi çekici.

İspanya ve özellikle Segovia kişisel tarihimin en alerjik seyahatidir. Tarihin tozlu yaprakları Segovia kalesine girmemle beni ele geçirdi. Sürekli hapşırmaktan, burnumu silmekten, şişen gözlerimle kapalı mekanlarda bile güneş gözlüğü ile fotoğraf çektirmeme neden oldu.

Segovya’daki binaların dış cephesindeki süslemelere,”sgraffito” deniliyor. Sgraffito, duvar yüzeyine uygulanan birden fazla katmanın kazarak alttaki katmanın ortaya çıkarılması ile yapılan bir dekorasyon tekniğidir. Geometrik desenler, bitkisel motifler ve çeşitli semboller içeren süslemeler, Segovya’nın geleneksel mimarisinin önemli bir parçasıdır ve şehrin dokusunu yansıtır. Örnek bezi gibi işlenmiş birden fazla desenin sıralandığı bina cepheleri son derece etkileyici.

Su kemeri yakınlarındaki selfie çeken şeytan heykeli 2018 yılında şehre yerleştirilen bir modern sanat eseridir. Heykel yerel bir efsane atıfta bulunmaktadır. Su kemeri bir hizmetçinin şeytanla yaptığı anlaşma sonucunda bir gecede inşa edilmiştir. Hizmetçi su taşımaktan yorulmus ve şeytandan yardım istemiş, Hizmetin ruhunu alacağına dair bir anlaşma yapmış. Ancak şeytan işini bitirmeden gündoğmuş ve hizmetçinin ruhunu alamamış.

Toledo Dünya Mirası

UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Toledo, Madrid’e 25 dakika tren mesafesinde, dar taşlı sokakları bozulmamış bir orta çağ kasabası. 

Alkazar de Toledo, yani Toledo Kalesi Şehrin en yüksek noktasında yer alıyor ve harika bir manzarası var. Aynı zamanda İspanya ordusu müzesine evsahipliği de yapıyor, İspanyol askeri tarihine dair ilginç eserleri de görebilirsiniz. İspanyol askeri demişken zırhlar kılıçlar kalkanlar tüm hediyelik eşya mağazalarında en çok göreceğiniz ürünler. Ancak alacağınız kesici aletleri trenle götürmeniz mümkün değil özellikle bu konuda uyarılar her yerde görülüyor.

Toledo’nun da pastaneleri kurabiyeleri özellikle de bademli ürünleri en yöresel lezzetler diyebiliriz. 

Şehrin mimarisi zengin ve çeşitli geçmişini yansıtan Hristiyan Arap ve Yahudi kültürlerinin eşsiz örneklerine sahip. Özellikle Yahudi mahallesinin kapısı denebilecek bölgedeki iki kuleli yapı bunun en canlı örneği

Bir Seyahat Günlüğü - Madrid

İspanya'nın başkenti Madrid, görkemli mimarisi  ve renkli kültürüyle seyahat etmeyi sevenlerin mutlaka ziyaret ettiği bir şehir.

Madrid’in renkli dünyası uçaktan inip pasaport kontrolüne yürüdüğünüz koridorda karşılıyor sizi. Hele bir de güneş bu camlardan içeri girdiği sabah saatleriyse mutlu giriş yapıyorsunuz ülkeye.

Geniş caddelerde gösterişli tarihi binaların kapısında yer alan tabelalardan Türkçe ve İngilizce’den devşirdiğimiz kelimelerle bakanlıklar olduğuna kanaat getiriyoruz. Evet burası başkent 😄

Plaza de Espana’daki Cervantes heykeliyle başlıyoruz Madrid turumuza. Don Kişot’un yazarı İspanyolların Sheakspearı, bir süre İstanbul’da esir olarak yaşadığı rivayet edilen Miguel de Cervantes.

Madrid'in ikonik yapılarından biri olan Kraliyet Sarayı (Palacio Real de Madrid),  İspanyol kraliyet ailesinin resmi ikametgahı ve barok mimarisinin en güzel örneklerinden biri. Atlı süvarileri ve bahçesindeki tavus kuşlarıyla tanışma fırsatı bulduk 😂

Saraya sadece birkaç adım mesafedeki Almudena Katedrali ise etkileyici mimarisi, vitrayları ve vitraylardan geçerek katedralin içini boyayan güneş ışıklarıyla büyüleyici bir görsellik sunuyor.

Plaza de la Armería,  Kraliyet Sarayı (Palacio Real) ile Almudena Katedrali arasında yer alan önemli bir meydan. Özellikle hava kararıp sokak lambaları yandığında çok güzel görünüyor. 

Mercado de San Miguel, Madrid'in en ünlü ve turistik pazarlarından biri. 1916 yılında inşa edilen bu tarihi pazar, zarif demir ve cam mimarisinin yanı sıra tapas barları, taze deniz ürünleri tezgahları ve İspanyol mutfağının çeşitli lezzetlerini sunan stantlarıyla ünlü. Lezzetlerin görsellikle buluştuğu tezgahlardan özellikle envai çeşit zeytinler ve peynirden minik çiçek buketleri çok etkileyiciydi.

@flores.de (www.floresdequeso.com)

17. Ve 19. yy arasında Avrupa’da hükümetlere ek gelir sağlamak amacıyla evlerin sahip olduğu pencere sayısına göre vergi alınıyormuş. Sanırım bu bina da vergi nedeniyle tuğla ile örülmüş pencerelere sahip. 

İspanyolların balkon kapatma işini yüzyıllar önce güzel bir şekilde çözdüğünü düşünüyorum. Bu kadar estetik ve zarif cam balkonlara hayran olmamak mümkün değil. 

Plaza Mayor, Madrid’in merkezinde yer alan ikonik ve tarihi bir meydan. Karakteristik kırmızı tuğlalı binalar ile çevrili meydan boyunca sıralanmış restoran ve kafeler tüm turistlerin olmazsa olmaz buluşma noktası. Tarihi 17. Yüzyıla dayanan meydanda orijinal dokusu bozulmamış renkli ahşap cepheli dükkanlar ve dış cephesindeki freskleriyle süslü taş bina "Casa de la Panadería" dikkat çekiyor. Plaza Mayor’da ve şehrin pek çok yerinde bulabileceğiniz bocadillo de calamares (kalamar sandviçi) deneyebilirsiniz ancak benim tercihim “boquerones en vinagre” sirkeli hamsi. Kesinlikle tavsiye ederim.

Sokaklarda dolaşmaya devam ederken bina cephelerini süsleyen tabela işlevi gören kabartmalar, yazılar, demir balkonlar, ahşap panjurlar dikkat çekiyor. Şal desenli modern binalar da 😅

Confitería El Riojano 1855 yılında kurulan tarihi bir pastane, dekorasyonu ile orjinalliğini neredeyse koruyor. İspanya’da pastanelerin camına yapıştığım doğrudur. Lezzetlerinin hepsini denemek istesem de bir iki çeşitle sınırladım kendimi.

İspanya diyince aklımıza gelen önemli bir aksesuar yelpaze. Onun da fabrikasını bulduk. Tasarım ve el işi yelpaze çeşitleri çok güzel görünüyor. Güzel bir yelpaze 75 euro civarı

Ben Sol Meydanı diyeyim siz Puerta Del Sol…

İspanyolca'da "Güneş Kapısı" anlamına gelen bu meydan, İspanya'nın kilometre sıfır noktası ve ülkenin dört bir yanına giden yolların başlangıç noktası olarak kabul ediliyor.

Gran Vía, Madrid'in en ünlü ve hareketli caddelerinden biri. 20. yüzyılın başında inşa edilen bu cadde üzerinde birçok mağaza, tiyatro, sinema ve restoran var. Mimari açıdan da dikkat çekici olan cadde, farklı tarzlarda yapılmış binaları ve çatılarındaki heykelleri ile biliniyor. Çatı heykelleri Madrid’in genelinde yaygın.

Yeniden tatlıya dönüş yapıp churros deneyimimizi paylaşıyorum. Churreria Chocolateria 1902…

Churros ile sıcak çikolata gibi geleneksel İspanyol tatlılarını sunan ünlü bir mekan. İncecik churroslar ve yanında sıcak çikolatası kesinlikle denenmeli. Ayrıca mekanda ücretsiz soğuk suyunuzu kendiniz doldurarak içebiliyorsunuz.

Parlamento bölgesinde bulunan CaixaForum, sergiler, konserler, konferanslar ve diğer kültürel etkinliklere ev sahipliği yapan bir yer. 24 metre yüksekliğinde 250 farklı türden 15 bin bitkinin kullanıldığı ikonik bir dikey bahçesi olan binanın girişinde (sanırım orijinal ölçülerde) dinazor iskeleti sergileniyordu.

Plaza De Toros, boğa güreşleri yapılan arenalara verilen isim. Las Ventas’ı gördük dışarıdan. Arena’nın arka tarafında Matador müzesi diyebileceğimiz ücretsiz ziyaret edilen bir bölüm var. Matador kılıçları, kostümleri ve resimleri yer alıyor.

Yine Sol yakınlarında Alpargatería Casa Hernanz, geleneksel İspanyol ayakkabıları olan espadrillerin üretimi ve satışıyla tanınan tarihi bir dükkân. 1845 yılında kurulan mağazada el yapımı espadriller ilgi çekici.

Madrid’in meşhur bir gün batımı tepesi var dediler. En önden bir bank kapıp gün batımını huzurla beklerken, arkamı döndüğümde parkın tüm çimlerinin insanlarla kaplı olduğunu görünce şaşırdım. Çünkü öyle çok da abartılacak bir manzara değildi.